Kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn

Tôm là một trong những mặt hàng xuất khẩu có giá trị kinh tế cao của Việt Nam. Nhờ đó nghề nuôi tôm cũng đã giải quyết được công ăn việc làm và tạo sinh kế lâu dài cho người thân. Để giúp cho mặt hàng tôm ngày càng có khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế thì áp dụng các công nghệ nuôi mới là hết sức quan trọng. Những năm qua mô hình nuôi tôm 3 giai đoạn đã và đang được áp dụng ở nhiều địa phương cho hiệu quả kinh tế cao. Trong khuôn khổ bài viết này chúng tôi xin tổng hợp các yêu cầu kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn. Hy vọng với những kiến thức và kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn sẽ giúp cho những ai đang quan tâm có thêm những hiểu biết mới trong lĩnh vực này.

Nuôi tôm 3 giai đoạn là hình thức nuôi tôm mà con giống được thả vào các ao nuôi khác nhau theo giai đoạn phát triển của tôm. Một cách dễ hiểu là nếu với các mô hình nuôi thông thường thì con giống sẽ được thả trực tiếp vào ao nuôi và nuôi cho tới khi thu hoạch. Đối với mô hình nuôi tôm 3 giai đoạn thì khác. Quá trình nuôi tôm sẽ chia làm các giai đoạn khác nhau. Tùy theo kích cỡ và độ tuổi của tôm nuôi để đưa chúng vào các ao nuôi khác nhau. Kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn đang cho thấy hiệu quả kinh tế cao so với các phương pháp nuôi tôm truyền thống.

Chuẩn bị cơ sở vật chất cho mô hình nuôi tôm 3 giai đoạn:

hệ thống cơ sở vật chất cho kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn có ý nghĩa quan trọng trong suốt quá trình nuôi. Việc đầu tư cơ sở vật chất đòi hỏi chi phí cao hơn so với các phương án nuôi tôm truyền thống. Tuy nhiên với việc có thể rút ngắn thời gian nuôi, tăng vụ nên chi phí đầu tư sẽ nhanh chóng được bù đắp. Thông thường với hệ thống ao nuôi tôm 3 giai đoạn sẽ sử dụng bạt lót hồ tôm và khung sắt trong xây dựng. Đây là phương án đang được nhiều người nuôi tôm 3 giai đoạn lựa chọn.

Đối với hệ thống ao ương giai đoạn 1 sẽ sử dựng cho tôm bột mới thả nuôi. Tùy theo quy mô mà các ao nuôi ở giai đoạn này có diện tích từ 50-100m2. Mô hình thường được người nuôi áp dụng là nuôi trong các ao bạt tròn nổi có lót bạt và khung sắt hoặc khung nhựa hay khung composite. Hiện nay công ty Phú Sơn là đơn vụ cung cấp và xây dựng các hệ thống ao tròn khung sắt, ao tròn lót bạt HDPE khung nhựa cao cấp. Quý khách hàng có nhu cầu xây dựng hệ thống ao ương di động nuôi tôm hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline/zalo 0986126825. Ngoài hệ thống ao hồ được lót bạt thì mỗi ao ương cần được trang bị một máy sục khí có công suất khoảng 3kw.

Đối với ao nuôi tôm ở giai đoạn 2 sẽ sử dụng khi tôm nuôi đã lớn hơn sau khi ương ở ao giai đoạn 1. Về hình thức có thể sử dụng ao nổi hoặc ao chìm, hình tròn hoặc hình chữ nhật. Diện tích ao nuôi từ 200-250m2 . Nếu là ao nuôi nổi cần được trang bị loại bạt HDPE có độ dày từ 0.75-1mm và khung bên ngoài đảm bảo chắc chắn. Khung cho ao nuôi nổi có thể sử dụng là  khung sắt , khung nhựa hoặc khung compossite. Phổ biến nhát hiện nay là sử dụng khung sắt và có mái che bằng các loại lưới che nắng.

ở giai đoạn 2 có thể sử dụng ao chim với hình thức cũng như khi sử dụng ao nổi. Đối với ao chìm cần phải có bờ ao đủ rộng (>2m) để có thể làm đường đi lại và lắp đặt hệ thống máy móc. Bờ ao cần được gia cố bằng bê tông hoặc lót màng chống thấm HDPE có độ dày phù hợp. Các ao nuôi cần được trang bị máy sục khí. Rốn ao nuôi được đặt ở giữa ao và có hệ thống ống dẫn xiphong để dẫn chất thải ra ao chứa bùn. Mỗi ao càn được trang bị 1 máy sục khí công suất > 5kw và 2 quạt nước loại 3-12 cánh công suất 2.5kw.

Yêu cầu về cơ sở vật chất ao nuôi tôm giai đoạn 3 là giai đoạn nuôi cuối cùng trước khi thu hoạch. Trong giai đoạn này ao nuôi cần được thiết kế lớn hơn có diện tích từ 500-1500m2. Mỗi ao nuôi cần được trang bị 2 máy sục khí có công suất 3.5kw, 2 giàn quạt nước có công suất > 5kw và mỗi giàn có từ 12-14 cánh quạt.

Ao chứa bùn: Dùng để chứa bùn thải từ các ao nuôi xiphong ra. Chất thải được để lắng 2 – 5 ngày, sau khi bùn chìm xuống, thì bơm nước cùng chất hữu cơ lơ lửng về ao lắng thô (ao thả cá rô phi) để cá rô phi xử lý chất hữu cơ lơ lửng.

Ao lắng thô: Nước được lấy từ kênh cấp vào ao lắng, lọc qua hệ thống lọc ngầm ở giữa ao. Tại đây, cá rô phi nuôi với mật độ 3 – 5 con/m2, cỡ cá ≤ 50 g/con để xử lý nước ao nuôi nhằm tái sử dụng nguồn nước. Ao lắng thô là ao đất được khử trùng, diệt tạp.

Ao xử lý: Được dùng để xử lý các chất hữu cơ, mầm bệnh. Ao được thiết kế cho nước chảy theo đường zíc zắc từ đầu đến cuối ao. Tại ao này, nước được xử lý bằng các loại hóa chất nhằm lắng tụ các chất hữu cơ và diệt mầm bệnh.

Ao sẵn sàng: Mục đích để chứa nước đã sạch mầm bệnh và đã được điều chỉnh chất lượng đạt các chỉ tiêu quy định trong QCVN 02-19:2014/BNNPTNT về nước dùng cho nuôi TTCT, trước khi cấp vào ao nuôi. Ao sẵn sàng nên đặt ở vị trí gần ao xử lý nước và các ao nuôi. Ao sẵn sàng được bố trí 1 hệ thống giàn quạt với 12 – 14 cánh, công suất 2,5 kW.

yêu cầu kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn hiệu quả, bền vững:

Sau khi thiết kế được hệ thống ao nuôi tôm 3 giai đoạn theo quy mô đầu tư thì cần phải quan tâm đến các yếu tố kỹ thuật khác. Các kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn cần chú ý bao gồm: kỹ thuật xử lý nước đầu vào, kỹ thuật chọn và thả giống tôm, yêu cầu kỹ thuật ương tôm, kỹ thuật nuôi tôm giai đoạn 2, kỹ thuật nuôi tôm giai đoạn 3, kỹ thuật thu hoạch tôm đúng cách.

Đối với kỹ thuật xử lý nước cấp cho ao nuôi: đây là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống của tôm nuôi. Yêu cầu đối với nguồn nước phục vụ ao nuôi tôm 3 giai đoạn phải đảm bảo độ sạch, không nhiễm hóa chất độc hại và mầm bệnh, không chứa các sinh vật có hại cho quá trình sinh trưởng và phát triển của tôm nuôi, nước ao nuôi có độ mặn phù hợp với các giai đoạn phát triển của tôm.

Để làm được điều đó thì nước được dẫn vào từ kênh chung được đưa vào bể lắng lọc để loại bỏ các loài giáp xác có hại. Nước tại bể lắng lọc cần được để lắng từ 1-2 ngày. Sau đó nước này được dẫn sang bể xử lý. Tại đường zíc zắc đầu nguồn nước được xử lý bằng PAC (Poly Aluminum Chloride) với nồng độ 5 ppm và thuốc tím (KMnO4) với nồng độ 4 – 5 ppm.  Tiếp đó nước được xử lý bằng TCCA với nồng độ 5 ppm và Chlorine 15 ppm trước khi cho sang ao sẵn sàng. Tại đây, nước được bổ sung khoáng chất, kiềm và điều chỉnh pH. Khi đạt tiêu chuẩn thì cấp vào ao nuôi ở mức 1 – 1,2 m.

Đối với việc chọn tôm giống: đây là công tác cần được kiểm soát chặt chẽ. Thông thường tôm giống sẽ được chọn mua từ các nhà cung cấp có uy tín để đảm bảo chất lượng tôm. Tôm giống cần khỏe mạnh, nhanh nhẹn, kích cỡ đồng đều (PL12 trở lên), tôm giống cần nhanh nhẹn, không dị hình, dị dạng. Tôm giống sau khi đưa về cơ sở nuôi được cân bằng nhiệt độ với ao ương, trong khoảng thời gian từ 15 – 20 phút, rồi mới thả tôm. Nên thả tôm giống vào buổi sáng (từ 6 – 8 h) hoặc vào chiều mát (từ 16 – 17 h). Mật độ ương 2.000 – 4.000 con/m².

Yêu cầu kỹ thuật trong nuôi tôm giai đoạn 1: bước đầu tiên của giai đoạn này là càn tạo biofloc cho ao nuôi tôm. Để tạo floc cho ao ương có thể tham khảo công thức: 280 lít nước ngọt sạch, 2kg cám gạo, 2kg thức ăn cho tôm loại 43% đạm, 5kg mật rỉ đường, 1kg muối ăn, và 500 g chế phẩm sinh học có thành phần gồm Bacillus subtilis 108 CFU/kg, Bacillus licheniformis 108 CFU/kg, Bacillus megaterium 108 CFU/kg, Bacillus polymyxa 108 CFU/kg. Sục khí liên tục 1 – 2 ngày, sau đó thì tạt đều xuống ao. Bổ sung liên tục trong 5 ngày đầu, bật quạt nước và sủi liên tục để tạo biofloc. Lượng mật rỉ đường và chế phẩm sinh học được điều chỉnh theo lượng thức ăn để đạt được tỷ lệ C/N là ≥ 12/1.

Tôm được cho ăn 8 lần/ngày bằng thức ăn số 0 hoặc số 1 trong tuần lễ đầu tiên. Ở tuần tiếp theo tôm được cho ăn với tần suất 7 bữa.lần bằng thức ăn số 1 với độ đạm tối thiểu là 43%. ở tuần thứ 3 thì tần suất cho tôm ăn giảm xuống còn 6 lần/ ngày đồng thời tạo biofloc đẻ làm thức ăn cho tôm nuôi. Trong giai đoạn này cần phải liên tục theo dõi quá trình sinh trưởng và phát triển của tôm, kiểm tra quá trình sinh floc, phát hiện những bất thường (nếu có) để xử lý ngay. Quá trình nuôi trong ao ương từ 25 - 30 ngày đến khi tôm đạt trọng lượng khoảng 1500 - 2000 con thì tiến hành chuyển sang giai đoạn 2.

Xem thêm: Hướng dẫn xử lý nước thải nuôi tôm hiệu quả, an toàn

Kỹ thuật nuôi tôm giai đoạn 2: trước khi thả tôm 5-7 ngày cần gây màu nước cho ao nuôi tương tự như giai đoạn 1. Ở giai đoạn này tôm được thả nuôi với mật độ 350-800 con/1m2. Trong tuần đầu tiên thả nuôi cho tôm ăn thức ăn công nghiệp tương tự như ở các tuần cuối trong giai đoạn 1. Trong các tuần tiếp sau chọn thức ăn công nghiệp phù hợp với ngày tuổi của tôm nuôi.

Nuôi tôm giai đoạn 3: tại giai đoạn này sẽ nuôi tôm từ giai đoạn 2 chuyển sang cho đến khi thu hoạch. Thông thường thời gian nuôi ở giai đoạn này từ 40-50 ngày. Trong giai đoạn này cũng cần gây biofloc tương tự như các giai đoạn trên. Lượng thức ăn cho tôm cần được điều chỉnh để phù hợp với sức ăn của tôm và cho ăn 4 lần/ngày. Trong quá trình nuôi cần kiểm tra chất lượng nước, kiểm tra tình hình sinh trưởng và phát triển của tôm, kiểm tra phát hiện sớm dịch bệnh để xử lý nhanh gọn. Mỗi ngày nên thay từ 15-20% lượng nước trong ao nuôi.

Thu hoạch tôm đúng cách: đối với kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn quá trình thu hoạch được tiến hành trong khoảng từ 115-120 ngày từ khi thả nuôi. Xã bớt 50% lượng nước trong ao nuôi và sử dụng lưới quét để thu hoạch tôm. Sau khi thu hoạch xong thì nước được xả sang ao bùn lắng lọc. Phần nước lơ lửng sẽ được chuyển sang ao nuôi cá rô phi để xử lý trước khi tái sử dụng cho các vụ nuôi sau.

Trên đây chúng tôi vừa trình bày về kỹ thuật nuôi tôm 3 giai đoạn. Hi vọng qua bài viết này những ai đang quan tâm đến phương pháp nuôi này có thể có những kiến thức cơ bản nhát. Nếu có nhu cầu sử dụng bạt lót hồ ao nuôi tôm hãy liên hệ với công ty Phú Sơn để được cung cấp với chất lượng và giá cả cạnh tranh. Chúc người nuôi có vụ nuôi thắng lợi!