Thiếu cát san lấp nền cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng

Tuyến đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã hội của vùng Đồng bằng sông Cứu Long (ĐBSCL). Hiện nay tuyến đường này đang được triển khai thi công nhiều hạng mục trên toàn bọ các đoạn tuyến. Tuy nhiên thách thức đối với thời điểm hoàn thành là thiếu cát san lấp nền cho tuyến cao tốc này. Vấn đề thiếu cát san lấp đường cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng có thể khiến cho tuyến đường này về đích chậm tiến độ.

Hiện nay dự án thi công đường bộ cao tốc Chau Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1 đang được triển khai với tổng chiều dài khoảng 188 km quy mô 4 làn xe. Kinh phí để thực hiện dự án cao tốc này khoảng 44.000 tỷ đồng. Dự án hoàn thành sẽ là dộng lực quan trọng để thúc đẩy kinh tế của các tỉnh ĐBSCL nói chuyên cũng như Cần Thơ và Sóc Trăng nói riêng. Dự án sử dụng toàn bộ từ Ngân sách nhà nước.

Khi đi vào sử dụng dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần thơ - Sóc Trăng sẽ giúp kết nối các trung tâm kinh té, cửa khẩu và cảng biển. Dự án đáp ứng nhu cầu vận chuyển hàng hóa của tuyến hành lang kinh tế Tây Bắc - Đông Nam. Dự án giúp kết nối trung tâm kinh tế của ĐBSCL là Cần Thơ với các tỉnh thành phố trong khu vực.

Theo báo cáo từ Bộ Giao thông Vận tải, dự án Cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng được chia làm 4 dự án thành phần gồm dự án thành phần 1 chiều dài 57,01km, tổng mức đầu tư khoảng 13.799 tỷ đồng do tỉnh An Giang làm cơ quan chủ quản; dự án thành phần 2 chiều dài khoảng 37,42 km, tổng mức đầu tư khoảng 9.845 tỷ đồng do thành phố Cần Thơ làm cơ quan chủ quản; dự án thành phần 3 chiều dài khoảng 36,68 km; tổng mức đầu tư khoảng 9.927 tỷ đồng do tỉnh Hậu Giang làm cơ quan chủ quản; dự án thành phần 4 chiều dài khoảng 58,37km, tổng mức đầu tư khoảng 11.120 tỷ đồng do tỉnh Sóc Trăng làm làm cơ quan chủ quản.

Bảng báo giá vải địa kỹ thuật dệt và không dệt

Nguồn cung cát san lấp nền cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng gặp khó khăn

Theo dự kiến một số đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn sẽ hoàn thành công tác thi công vào năm 2025. Hoàn thành cơ bản tất cả các đoạn tuyến vào năm 2026 và công trình dự kiến đưa vào hoạt động vào năm 2027. Khi đưa vào hoạt động đúng tiến độ dự án sẽ tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh té xã hội ở các địa phương mà dự án đi qua.

Công tác giải phóng mặt bằng đẻ phục vụ công tác thi công dự án cao tốc Châu Đốc- Cần Thơ- sóc Trăng cũng đã được các địa phương cơ bản hoàn thành. Tỉ lệ bàn giao mặt bằng cho công tác thi công toàn tuyến đã đạt trên 90%. Trong đó  dự án thành phần 1 được bàn giao gần 1.358 ha, đạt 91%; dự án thành phần 2 được hơn 207ha, đạt gần 87%; dự án thành phần 3 đạt xấp xỉ 238ha, đạt hơn 91% và dự án thành phần 4 đạt hơn 30ha, đạt 92%. Theo chỉ đạo của Chính phủ thì từ này đến ngày 31/12/2023 Ủy ban nhân dân các tỉnh Thành phố có tueyens cao tốc đi qua sẽ bàn giao toàn bộ mặt bằng để dự án được thi công kịp tiến độ.

Dự án cao tốc sử dụng 11 khu tái định cư gồm 4 khu có sẵn (An Giang 2 khu, Cần Thơ 2 khu) và 7 khu xây dựng mới (An Giang 1 khu, Hậu Giang 2 khu, Sóc Trăng 4 khu); các khu tái định cư hiện đang triển khai các thủ tục đầu tư xây dựng

Toàn tuyến có 14 gói thầu khác nhau và cho đến thời điểm hiện tại tất cả các gói thầu dã lựa chọn được đơn vị thi công. Hiện nay đã có 5 gói thầu được các nhà thầu triển khai. Các nhà thầu đang tập trung máy móc, trang thiết bị và con người để triển khai dự án. Công tác xây dựng đường công cụ, lều trại, bóc tách lớp hữu cơ...đã được các đơn vị thi công đẩy mạnh thực hiện.

Nguồn cung cấp cát san lấp nền cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng chưa đáp ứng được nhu cầu:

Thách thức lớn khi triển khai thi công dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng là thiếu nguồn vật liệu cát san lấp nền. Đây không phải là trường hợp riêng của dự án này mà tình trạng thiếu vật liệu đào đắp còn diễn ra ở rất nhiều dự án cao tốc khác đang triển khai tại khu vực. Theo tính toán kỹ thuật thì nhu cầu cát san lấp của dự án khoảng 29.7 triệu m3, nhu cầu cát xây dựng là 0.99 triệu m3, nhu cầu đá các loại là 4.48 triệu m3.

Dự án thành phần 1 trên địa bàn tỉnh An Giang và dự án thành phần 4 trên địa bàn tỉnh Sóc Trăng đã được địa phương bố trí các mỏ để cung cấp đủ số lượng cát san lấp. Ben cạnh đó dự án thành phần 2 (TP Cần Thơ) và dự án thành phần 3 thuộc tỉnh Hậu Giang cũng đã làm viecj và được tỉnh An Giang cung cấp cho khoảng 7.5 triệu m3 cát phục vụ san lấp nền. Các địa phương cũng đang tiến hành phối hợp để chuyển các mỏ cho nhà thầu đưa vào khai thác sử dụng. Tuy nhiên theo đánh giá của Bộ Giao thông Vân tải (GTVT) thì tiến độ cung cấp cát san lấp cho các dự án còn chậm chưa kịp so với tiến độ.

Loại vải địa nào dùng đẻ thi công đường cao tốc

Điển hình như tại tỉnh An Giang mặc dù trữ lượng cát san lấp phục vụ cho dự án thành phần 1 là có thể cân đối được. Song hiện tại trên địa bàn tỉnh đang triển khai nhiều dự án giao thông quan trọng với nhu cầu sử dụng cát san lấp nhiều nên việc điều phối cát cho dự án cao tốc Câu Đốc - Cần thơ - Sóc Trăng cũng bị ảnh hưởng. 

Thếu cát san lấp nền không chỉ ở dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng

Với tỉnh Sóc Trăng, tháng 7/2023, Hội đồng nhân dân tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 35 quyết định biện pháp quản lý, sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường cho dự án thành phần 4 (gồm 7 mỏ, tổng trữ lượng khoảng 17 triệu m3). Hiện nay tỉnh Sóc Trăng dang gấp rút hoàn thành thủ tục đẻ đưa vào khai thác thêm 7 mỏ nằm trong quy hoạch. Lượng cát san lấp từ các mỏ mới sẽ cơ bản đáp ứng dược nhu cầu cho công tác thi công các gói thầu trong dự án. Tuy nhiên trong thời điểm chưa đưa vào khai thác thì hiện nay chủ đầu tư cũng chưa có phương án cụ thể để cung cấp cát cho các các gói thầu đã triển khai.

Trong khi đó các dự án thành phần đi qua Cần Thơ và Hậu Giang có nhu cầu khoảng 12 triệu m3 cát san lấp. Với cam kết của tỉnh An Giang chuyển giao cát san lấp cho một số đoạn tuyến cùng với khai thác tại Cần thơ và hậu giang thì sẽ cung cấp được khoảng 7.5 triệu tấn. Lượng cát này là chưa đáp ứng được nhu cầu sử dụng của dự án. Trong khi một số mỏ dự kiến cung cấp cát san lấp cho dự án lại đang vướng mắc về thủ tục cấp phép đầu tư.Vào tháng 2/2023 tỉnh An Gian đã chủ trì cuộc làm việc với các địa phương để bàn giao 2 mỏ cát san lấp cho thành phố Cần Thơ và tỉnh Hậu Giang. Tuy nhiên cho đến thời điểm này 2 mỏ cát vẫn chưa hoàn thành thủ tục cấp phép khai thác.

Do đó, để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong việc khai thác nguồn vật liệu xây dựng thông thường cấp cho dự án, Bộ Giao thông Vận tải kiến nghị Quốc hội hội xem xét ban hành Nghị quyết hoặc nghiên cứu điều chỉnh một số Luật liên quan (Luật Khoáng sản, Luật Đất đai) theo hướng cho phép giao mỏ trực tiếp để khai thác phục vụ riêng cho dự án nhằm đơn giản hóa thủ tục cấp giấy phép khai thác khoáng sản và được phép thu hồi đất đối với các mỏ vật liệu nằm trong hồ sơ khảo sát mỏ vật liệu để phục vụ thi công công trình trọng điểm.

Vấn đề thiếu cát san lấp nền đương cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đòi hỏi sự phối hợp giữa các địa phương cũng như sự chỉ đạo từ các cơ quan trung ương. Chỉ khi cung cấp đủ cát san lấp thì dự án cao tốc này mới có thể hoàn thành đúng tiến độ để đưa vào sử dụng. Việc đi vào sử dụng đúng tiến độ sẽ giúp dự án phát huy tối đa vai trò đối với sự phát triển kinh tế xã hội của khu vực.