Bài toán xử lý chất thải trong nuôi tôm siêu thâm canh

Khoảng 5 năm trở lại đây mô hình nuôi tôm siêu thâm canh được phát triển tại rất nhiều địa phương trên cả nước. Với những ưu điểm lớn của mình thì mô hình này là sự lựa chọn hàng đầu của người nuôi tôm hiện nay. Diện tích nuôi tôm siêu thâm canh đang ngày càng được mở rộng làm cho năng suất và chất lượng tôm thương phẩm được nâng cao. Tuy nhiên vấn đề xử lý môi trường trong nuôi tôm siêu thâm canh lại đang đặt ra những thách thức cho sự phát triển của công nghệ này.

Những thách thức môi trường của mô hình nuôi tôm siêu thâm canh:

Không thể phủ nhận vai trò của mô hình nuôi tôm siêu thâm canh đối với sự phát triển của ngành nuôi trồng thủy hải sản. Sản lượng, chất lượng tôm thương phẩm đã được nâng lên tầm cao mới từ mô hình này. Và mô hình nuôi tôm siêu thâm canh đã phát triển rộng khắp trên cả nước chứ không chỉ tập trung vào khu vực phía Nam như thời kỳ đầu. nếu được quản lý tốt cùng với hạn chế những tác động tới môi trường thì đây là một mô hình nuôi có thể nhân rộng cho hiệu quả kinh tế cao cho người nuôi.

Tuy nhiên thách thức lớn nhất của mô hình nuôi tôm siêu thâm canh chính là vấn đề mô nhiễm môi trường xung quanh vùng nuôi. nếu không có những giải pháp kịp thời, chính xác để xử lý triệt để vấn đề này thì rõ ràng đây là một vấn đề sẽ làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển lâu dài của ngành nuôi tôm.

Với việc sử dụng các hồ nuôi được lót màng chống thấm HDPE thì mật độ nuôi tôm siêu thâm canh là rất cao. mật độ tôm nuôi thường cao hơn khá nhiều so với các mô hình khác. Thường đối với mô hình nuôi siêu thâm canh mật độ thả nuôi từ 250-300con/1m2. Đi cùng với đó là lượng chất thải hữu cơ, nước thải cũng rất lớn. Việc xử lý chất thải đòi hỏi phải có đầu tư bài bản, đồng bộ ngay từ đầu mới có thể giải quyết được vấn đề này.

Một cán bộ ở Sở NN & PtNT tỉnh Bạc Liêu, cho biết: Để khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường từ mô hình nuôi tôm siêu thâm canh cần phải xây dựng hệ thống xử lý bài bản như: Ao ương, ao tôm thịt và ao lắng. Bên cạnh đó, khu xử lý chất thải phải được xử lý hoàn chỉnh gồm: Ao chứa thải, chứa bùn kết hợp với hệ thống yora để xử lý chất thải triệt để trước khi đưa ra môi trường.

Tuy nhiên hiện nay trừ một số công ty lớn có tiềm lực tài chính còn với các hộ dân tỉ lệ các trại nuôi có khu xử lý chất thải hoàn chỉnh là khá thấp. Phần lớn để tiết kiệm chi phí người dân đã xả thải trực tiếp ra môi trường xung quanh khu nuôi tôm siêu thâm canh. Lượng chất thải hữu cơ này bốc mùi hôi thối gây ảnh hưởng trực tiếp đến vùng nuôi. Ngoài ra việc xả thải này có thể là nguyên nhân gây dịch bệnh cho toàn bộ vùng nuôi qua nguồn cấp nước đầu vào.

Xem Thêm: Bạt lót hồ nuôi tôm cá bằng HDPE

Xử lý ô nhiễm môi trường vùng nuôi tôm siêu thâm canh còn nhiều gian nan:

Ông Nguyễn Văn mão một người dân ngụ ở huyện Đông Hải, Bạc Liêu cho biết: Chính quyền địa phương đã xuống tận các trại nuôi tôm siêu thâm canh để tuyên truyền vận động và người dân cũng đã ký cam kết xử lý chất thải trước khi đưa ra môi trường. Song thực tế là khi không có mặt lực lượng chức năng nhiều hộ nuôi tôm siêu thâm canh vẫn đang lén lút xử thải chưa qua xử lý ra môi trường xung quanh.

Mặc dù việc người nuôi tôm siêu thâm canh vẫn lén lút xả thải chưa qua xử lý ra môi trường đã diễn ra trong một thời gian dài nhưng việc xử lý không phải dễ dàng. Việc xả thải chưa qua xử lý giúp tiết kiệm chi phí nên mặc dù biết là vi phạm quy định của pháp luật song người dân nuôi tôm vẫn lén lút thực hiện. Các ngành chức năng dù biết nhưng để bắt quả tang và xử lý được cũng gặp rất nhiều khó khăn.

Anh Nguyễn Hoàng Tĩnh một người nuôi tôm trên địa bàn xã Long Điền, huyện Đông Hải (Bạc Liêu) cho biết: sau mỗi vụ thu hoạch không ít hộ dân xả toàn bộ chất thải ra môi trường xung quanh mà không hề xử lý. Việc làm này đã khiến nguồn nước bị ô nhiễm diện rộng. Người dân xung quanh không dám bơm nước về cấp cho hồ tôm.

Mô hình nuôi tôm siêu thâm canh từ chỗ chỉ ở diện tích vài chục ha thì hiện nay trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu đã có trên 3000ha nuôi theo mô hình này. Mô hình nuôi tôm siêu thâm canh đang cho thấy hiệu quả kinh tế vượt trội so với các mô hình khác nên việc người dân mở rộng diện tích nuôi là điều chắc chắn. với diện tích nuôi tôm siêu thâm canh hiện nay cho năng suất khoảng trên 40000 tấn tôm thương phẩm mỗi năm.

Việc mở rộng diện tích nuôi tôm siêu tham canh trong thời gian tới là xu hướng không thể tránh khỏi. Tuy nhiên nếu không có giải pháp xử lý môi trường trong nuôi tôm siêu thâm canh thì sẽ ảnh hưởng xấu tới sự phát triển của mô hình này. Nếu người dân tiếp tục xả thải không qua xử lý ra môi trường thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và sản lượng tôm thương phẩm. Hy vong trong thời gian tới việc xử lý chất thải trong nuôi tôm siêu thâm canh sẽ được quản lý chặt chẽ và sự ý thức cao từ chính những người nuôi.